ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤ' ΕΝΤΟΛΗ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑ.
Οι υπάλληλοι του ΣΔΟΕ έχουν αποφασίσει μετά το τέλος του καλοκαιριού και τις εφόδους στα πλαίσια της επιχείρησης "ΘΕΡΟΣ 2013" και με αφορμή τα γλέντια συλλόγων στην Κρήτη, να ελέγξουν τα πολιτιστικά, αθλητικά και λοιπά σωματεία σε όλη την χώρα. Τα σωματεία που δηλώνουν μη κερδοσκοπικά και διακινούν ή έχουν διακινήσει στο κοντινό παρελθόν πακτωλό χρημάτων και έχουν λάβει χορηγίες θα ελεγχθούν πρώτα.
Το ΣΔΟΕ πιστεύει ότι πίσω από τα σωματεία κρύβονται άνθρωποι που δεν μπορούν να κάνουν έναρξη κάποιου επαγγέλματος και εκμεταλλεύονται τα φορολογικά στοιχεία αυτών προκειμένου να κερδοσκοπούν εις βάρος της κοινωνίας και να επιβιώνουν.
Φαίνεται ότι η Τρόικα χρόνο με το χρόνο κατεβαίνει την πυραμίδα των ύποπτων για φοροδιαφυγή. Ξεκίνησε από τα μεγάλα κεφάλια και κατεβαίνει χαμηλότερα. Τώρα ήρθε και η ώρα των σωματείων!
ΜΕΓΑΡΑ: Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΝΑΡΙΘΜΗΤΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ - ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΩΝ!
Κάθε γειτονιά και ένας σύλλογος! Κάθε γωνία και ένας πρόεδρος! Αν και σε μερικές γωνίες κάθονται οι αντιπρόεδροι γιατί ένας μπορεί να είναι πρόεδρος σε πολλά σωματεία ταυτόχρονα! Αφού τους το επιτρέπει ο νόμος το κάνουν!
Σωματεία οικογενειακές επιχειρήσεις με πρόσωπα ανύπαρκτα, με γενικές συνελεύσεις που δεν γίνονται, με διοικητικά συμβούλια που αποτελούνται από φαντάσματα, με μέλη που είναι επίσης φαντάσματα.
Σωματεία που έχουν λάβει χορηγίες από το δήμο, από τη Νομαρχία και από άλλους κρατικούς φορείς οι οποίες δεν φάνηκαν πουθενά!
Σωματεία με ατελείωτες παραβάσεις που υπάρχουν όχι απλά για να υπάρχουν αλλά για να συντηρούν οικογένειες και επιχειρήσεις.
Όποιος είναι καθαρός δεν έχει κάτι να φοβηθεί. Όποιος έχει βάλει ή βάζει την υπογραφή του γνωρίζοντας το νόμο και τις συνέπειες του επίσης δεν έχει κάτι να φοβηθεί. Όποιο σωματείο είναι άψογο σε όλα του θα περάσει τον έλεγχο ακούσια. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να τρέμουν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΣΔΟΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ. Είναι μακροσκελές αλλά ορισμένοι ίσως το βρείτε ενδιαφέρον:
Επιχειρησιακό Σχέδιο Σ.Δ.Ο.Ε. για τον έλεγχο των σωματείων, Α.Π. 8747
Το σωματείο ως φορέας συλλογικής δράσης στη σύγχρονη κοινωνία της απομόνωσης συνιστά κοινωνικό κύτταρο που δραστηριοποιεί ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις σε θετικές κατευθύνσεις χωρίς το στοιχείο της οικονομικής εκμετάλλευσης. Επομένως δημιουργείται μια πρόσθετη υποχρέωση διαφύλαξης του θεσμού από κάθε προσπάθεια στρέβλωσης και μετατροπής του σε φορέα εκμετάλλευσης και αισχροκέρδειας. Το παρόν επιχειρησιακό σχέδιο ελέγχου των σωματείων στη στήριξη του υγιούς σωματείου με τον έλεγχο και την αποβολή από το χώρο εκείνων που εκμεταλλευόμενοι την κοινωνική ευαισθησία δραστηριοποιούνται και τα μετατρέπουν σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις για προσωπικό τους όφελος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
----------
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
---------------------------
Ι. ΕΝΝΟΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
-------------------
Το άρθρο 78 του Αστικού Κώδικα δίνει την έννοια του Σωματείου:
"Ένωση προσώπων επιδιώκουσα σκοπό μη κερδοσκοπικό αποκτά προσωπικότητα δια της εγγραφής εις το επί τούτου δημόσιο βιβλίο, τηρούμενο παρά τω Πρωτοδικείω της έδρας αυτού. Προς σύσταση σωματείου απαιτούνται είκοσι τουλάχιστον πρόσωπα".
Ισχύον δίκαιον περί σωματείων είναι οι διατάξεις των άρθρων 78 έως 107 του Αστικού Κώδικα, καθώς και οι γενικές διατάξεις των άρθρων 61 έως 77 του ΑΚ περί νομικών προσώπων. Ειδικοί νόμοι αναφέρονται στις επί μέρους κατηγορίες σωματείων, όπως:
α) ν. 1264/82 σχετικά με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων
β) ν. 1361/83 που αναφέρεται στις αγροτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις
γ) ν. 1712/87 αναφέρεται στις οργανώσεις των επαγγελματιών, εμπόρων και βιοτεχνών.
Οι διατάξεις περί σωματείων δεν εφαρμόζονται επί των διαφόρων τύπων εταιρειών, οι οποίες λειτουργούν με τις διατάξεις του εμπορικού νόμου.
Σκοπός μη κερδοσκοπικός
--------------------------
Πρόκειται για ουσιώδη προϋπόθεση διατυπωμένη με αρνητικό τρόπο, δηλαδή απαγορεύεται η επιδίωξη κέρδους. Η επιδίωξη κέρδους από το σύνολο (σωματείο) προς όφελος είτε του νομικού προσώπου, είτε των μελών δεν επιτρέπεται. Ενδεικτικά δύναται να είναι ο σκοπός, μορφωτικός, ψυχαγωγικός, φιλανθρωπικός, κοινωνικός, θρησκευτικός, πολιτικός, αθλητικός, πολιτιστικός κ.λπ.
Ο σκοπός δεν πρέπει να αντίκειται σε νόμο ή στα χρηστά ήθη (άρθρο 174 και 178 ΑΚ).
Οταν τηρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις η ένωση προσώπων αποκτά νομική προσωπικότητα μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης που διαπιστώνει τη συνδρομή τούτων και την εγγραφή στο ειδικό βιβλίο σωματείων που τηρείται στο Πρωτοδικείο της έδρας του σωματείου.
Για ορισμένα σωματεία προβλέπονται βάσει ειδικών νόμων πρόσθετες διατυπώσεις, όπως :
1. Για τα αθλητικά σωματεία η γνωμοδότηση της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.
2. Για τους κυνηγετικούς συλλόγους απαιτείται η προηγούμενη αναγνώρισή τους από το Υπουργείο Γεωργίας.
Περισσότερα σωματεία είναι δυνατόν να συνδέονται μεταξύ τους σε ένωση σωματείων. Οι ενώσεις διακρίνονται σε πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'
----------
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
-------------------------------------
Ι. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Κ.Β.Σ.
Σύμφωνα με την διάταξη αυτή τα σωματεία έχουν υποχρέωση να εκδίδουν:
α) Για κάθε διακίνηση εμπορευσίμων ειδών, δηλαδή αγαθών που προορίζονται για πώληση, Δελτίο αποστολής θεωρημένο (άρθρο 11 παρ. 2 ΚΒΣ).
β) Φορολογικό στοιχείο για τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, όπως τιμολόγιο πώλησης και τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών.
γ) Τιμολόγιο αγοράς αγαθών και υπηρεσιών από πρόσωπα που αρνούνται να εκδώσουν ή εκδίδουν ανακριβώς.
δ) Εκδοση αποδείξεων επαγγελματικών δαπανών, άρθρο 15 Π.Δ. 186/92 ΚΒΣ, για τις αμοιβές που καταβάλλουν σε άτομα που δεν έχουν υποχρέωση να εκδώσουν φορολογικό στοιχείο αφού δεν είναι επιτηδευματίες. Σ' αυτή την περίπτωση έχουν την υποχρέωση της παρακράτησης και απόδοσης του
φόρου (15%) και του χαρτοσήμου (3,6%).
ε) Στις περιπτώσεις που ενεργούνται πράξεις υπαγόμενες στο ΦΠΑ θεωρούνται επιτηδευματίες και έχουν τις υποχρεώσεις του Π.Δ. 186/92 ΚΒΣ.
Η ένταξή τους στις διατάξεις του ΚΒΣ συνιστά και την υποχρέωση τήρησης φορολογικών βιβλίων.
II. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΦΠΑ
-------------------
1. Απαλλαγή από ΦΠΑ
-------------------
α. Σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 11 του ν. 2386/96 που αντικατέστησε την περ. ιστ' της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86, απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι πράξεις παροχής υπηρεσιών και οι στενά συνδεόμενες μ' αυτές παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούν προς τα μέλη τους, έναντι καταβολής συνδρομής τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με πολιτικούς, συνδικαλιστικούς, θρησκευτικούς, φιλοζωικούς ή εθνικούς σκοπούς για την επίτευξη των σκοπών αυτών, εφόσον δεν οδηγούν σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού.
β. Η παροχή υπηρεσιών από σωματεία ή ενώσεις προσώπων προς τα μέλη τους τα οποία ασκούν δραστηριότητα απαλλασσόμενη από το φόρο ή μη υποκείμενη σε φόρο, σύμφωνα με τη διάταξη της περ. 8 της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86 απαλλάσσεται από το φόρο. Προϋπόθεση της απαλλαγής είναι οι υπηρεσίες αυτές να είναι άμεσα αναγκαίες για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής και εφόσον παρέχονται έναντι συνεισφοράς στα κοινά έξοδα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι παρακάτω προϋποθέσεις :
- Παροχή υπηρεσιών από σωματεία προς τα μέλη τους.
Παράδειγμα :
1. Ενας κυνηγετικός σύλλογος έναντι μιας αμοιβής αναλαμβάνει έκδοση κυνηγετικών αδειών των μελών του.
2. Ενας Φιλοζωικός σύλλογος πραγματοποιεί ένα συνέδριο και εκδίδει ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για τις συζητήσεις του συνεδρίου και τις απόψεις των ομιλητών. Για την κάλυψη των δαπανών επιβάλλει στα μέλη του ένα χρηματικό ποσό ως δικαίωμα συμμετοχής. Οι υπηρεσίες που παρέχονται για την ενημέρωση των γιατρών και η παράδοση του ενημερωτικού φυλλαδίου απαλλάσσονται από το φόρο. Δεν απαλλάσσονται όμως οι τυχόν υπηρεσίες που θα δεχθεί ο σύλλογος για την πραγματοποίηση του συνεδρίου (μίσθωση μικροφωνικών εγκαταστάσεων κ.λπ.).
γ. Σύμφωνα με την περο. ιθ παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86 ΦΠΑ προβλέπεται απαλλαγή από το ΦΠΑ για παροχή υπηρεσιών και παράδοση αγαθών από νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με σκοπό την οικονομική ενίσχυση. Στην περίπτωση αυτή εξετάζονται τα πραγματικά
περιστατικά από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ, δηλαδή ο επιδιωκόμενος σκοπός και η νομότυπη σύσταση του σωματείου. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών 1030141/1349/393/ΠΟΛ 1071/Α0014 οι εκδηλώσεις αυτές δεν πρέπει να ξεπερνούν τις δύο
ανά έτος.
III. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΔΟΥ
---------------------------------------------
Με το άρθρο 55 του ν. 2065/1992 όπως κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 82 παρ. 2 του ν. 2238/1994 υπάρχει υποχρέωση κατάθεσης στη ΔΟΥ συμφωνητικού διενέργειας εκδηλώσεων σε κέντρα διασκέδασης, ξενοδοχεία, κλπ.
---
Οργανώσεις, σύλλογοι, σωματεία, ιδρύματα, οργανισμοί κ.λπ. όταν πραγματοποιούν, χορούς, συγκεντρώσεις, δεξιώσεις, έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν στην αρμόδια ΔΟΥ, που υπάγεται το κέντρο διασκέδασης ή το ξενοδοχείο, αίτηση στην οποία να επισυνάπτεται το συμφωνητικό με το κέντρο ή το ξενοδοχείο και να αναφέρεται ο σκοπός της εκδήλωσης, η επιβάρυνση κατ' άτομο και ο αριθμός των προσκλήσεων που θα εκδοθούν.
Εντός 5 ημερών από την πραγματοποίηση της εκδήλωσης υποχρεούνται να προσκομίσουν στην ΔΟΥ φωτοτυπία του τιμολογίου του κέντρου διασκέδασης ή του ξενοδοχείου.
Αν δεν τηρηθεί η ανωτέρω διαδικασία οι συνέπειες είναι σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 2523/1997 η επιβολή προστίμου από 200 μέχρι 1.800 ευρώ.
β. Οι προϊστάμενοι του ΣΔΟΕ να συγκροτούν συνεργεία για τη διενέργεια ελέγχου.
γ. Τα αποτελέσματα ελέγχου του ΣΔΟΕ να αποστέλλονται στην αρμόδια ΔΟΥ και να τηρείται ειδικός φάκελος με το συμφωνητικό και το τιμολόγιο της επιχείρησης ή τις τυχόν καταλογιστικές πράξεις για να υπάρχει δυνατότητα ελέγχουν από τον αρμόδιο επιθεωρητή.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'
----------
Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
Τα σωματεία συνδέονταν παραδοσιακά κατά κύριο λόγο με την επιδίωξη μη κερδοσκοπικών σκοπών. Τα ωφελήματα από τις δραστηριότητες τους ελαμβάνοντο από το κοινωνικό σύνολο. Σήμερα τα σωματεία συμμετέχουν στην παραγωγή και την οικονομία.
Οι εύκολες διαδικασίες σύστασης του σωματείου και η συνταγματικά προστατευόμενη προσωπικότητα αυτών είναι η αιτία που επιλέγεται ο θεσμός του σωματείου για άσκηση δραστηριότητος.
Στο όνομα του σωματείου οι φορολογικές υπηρεσίες έχουν "εμπιστευτεί" φορολογικά βιβλία και στοιχεία.
Το κράτος συμμετέχει στην επίτευξη του κοινωφελούς σκοπού των σωματείων, καταβάλλοντας σ' αυτά διάφορα χρηματικά ποσά είτε με τη μορφή της επιχορήγησης είτε της επιδότησης.
Τα κριτήρια για τις επιχορηγήσεις, κυρίως των ερασιτεχνικών αθλητικών σωματείων, είναι τυπικά. Κανένας έλεγχος δεν γίνεται για τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν. Η έλλειψη εποπτείας και γενικά ελέγχου, ευνοεί τη δημιουργία μηχανισμών διανομής του αποτελέσματος στο κατ' ιδίαν μέλη του Σωματείου.
Δεν υπάρχουν στοιχεία συγκεκριμένα για τα σωματεία που ασκούν οικονομική δραστηριότητα. Με εμπειρικό τρόπο υπολογίζεται ότι το πλήθος των σωματείων που έχουν λάβει ΑΦΜ και επίσημα δηλώνουν ότι θα ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα είναι 12.000 περίπου. Αξιοποιώντας τα στοιχεία του μητρώου του Πρωτοδικείου παρατηρείται η σύσταση σωματείων με σκοπό που εύκολα εκτρέπεται σε οικονομικό. Η ωφέλεια που προκύπτει από την οικονομική δραστηριότητα με έμμεσο τρόπο διανέμεται στα μέλη του Σωματείου.
ΕΚΤΡΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
----------------------------------------
Από δειγματοληπτική έρευνα που έγινε διαπιστώθηκε ότι γίνεται σύσταση σωματείων και αστικών εταιρειών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αντί εταιρειών του εμπορικού νόμου (Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ, ΑΕ). Η διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις αυτές, καθώς και ορισμένα εξωτερικά γνωρίσματα, φαίνονται από την μελέτη - ανάλυση του περιεχομένου των συστατικών εγγράφων (καταστατικών) :
- Κατατίθεται το καταστατικό του σωματείου στη ΔΟΥ - Τμήμα ΦΠΑ και στη συνέχεια δημοσιεύεται στο Πρωτοδικείο, αντί να κατατεθεί στο Πρωτοδικείο για να εκδοθεί απόφαση αναγνώρισης σωματείου.
- Συστήνεται αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, αλλά προβλέπεται στο καταστατικό μηχανισμός διανομής της ωφέλειας στα μέλη, με το να συμβάλλονται αυτά με το νομικό πρόσωπο της εταιρείας με συμβάσεις έργου ή συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας. Επίσης η ωφέλεια διανέμεται στα μέλη με την μορφή εκτάκτου βοηθήματος ή χορήγησης βραβείων.
- Κατατίθεται καταστατικό σύστασης αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας για να αποκτήσει νομική προσωπικότητα, ενώ ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι εμπορικός, π.χ. σύσταση Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας από πέντε καλλιτέχνες με σκοπό την οργάνωση συναυλιών. Στην πραγματικότητα πρόκειται για εμπορική εταιρεία που επιδιώκει το κέρδος και τη διανομή αυτού στα μέλη.
- Στο καταστατικό του σωματείου περιλαμβάνονται όροι των εταιρειών του εμπορικού νόμου π.χ. αντί να ορίζεται διοικητικό συμβούλιο από τη συνέλευση των μελών, ορίζεται διαχειριστής του σωματείου ένα από τα ιδρυτικά μέλη.
Αντίστροφα καταστατικά εταιρειών του εμπορικού νόμου πολλές φορές περιέχουν στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα σωματεία, όπως :
Καταστατικό εταιρείας περιλαμβάνει άρθρο που επιτρέπει την ελεύθερη είσοδο ή έξοδο των μελών, χωρίς τροποποίηση του καταστατικού.
Ως κεφάλαιο εταιρείας ορίζεται η συνδρομή των μελών γενικά και αόριστα, αντί να οριστεί το ποσό και να βεβαιωθεί η καταβολή του στο ταμείο της εταιρείας.
Οι πλέον συνήθεις περιπτώσεις εκτροπής εκδηλώνονται στις παρακάτω περιπτώσεις :
1. Οι λέσχες ψυχαγωγίας. Μετατρέπονται σε καφέ μπαρ, καφετέρειες, αίθουσες μπιλιάρδων, κ.λπ.
2. Οι εγκαταστάσεις για την ανάπτυξη του αθλητισμού. Μετατρέπονται σε γυμναστήρια, αίθουσες αδυνατίσματος, αίθουσες σκοποβολής και εμπορίας ειδών, όπως ενδυμάτων, ειδών διατροφής κ.λπ.
3. Τα ΦΙΛΟΖΩΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ……… Εκτρέπονται σε κτηνιατρεία.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
1. ΑΙΤΙΕΣ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
-------------------
- Οι ΔΟΥ χορηγούν ΑΦΜ και θεωρούν βιβλία και στοιχεία στα σωματεία (συλλόγους) χωρίς να εξετάζουν εάν έχουν επικυρωθεί τα βιβλία από την εποπτεύουσα δημόσια αρχή (Νομαρχία).
- Δεν γίνεται έλεγχος σκοπιμότητας για τον επιδιωκόμενο σκοπό πριν θεωρηθούν τα φορολογικά βιβλία και στοιχεία, ικανοποιείται χωρίς έλεγχο κάθε αίτηση θεώρησης φορολογικών βιβλίων και στοιχείων. Αποτέλεσμα της έλλειψης ελέγχου σκοπιμότητας είναι να θεωρούνται φορολογικά βιβλία και στοιχεία και σε σωματεία που ο σκοπός τους αντιβαίνει στο νόμο και είναι αντίθετος προς τα χρηστά ήθη π.χ. αναγνωρίστηκε σωματείο φίλων κοκορομαχίας και μονομαχίας σκύλων στην πραγματικότητα οργάνωση και λειτουργία επιχείρησης παρανόμων στοιχημάτων.
- Δεν εξακριβώνονται τα στοιχεία ταυτότητος του προσώπου που συναλλάσσεται στη ΔΟΥ για τη θεώρηση των στοιχείων και δεν εξετάζεται αν αυτό νομιμοποιείται να εκπροσωπεί το σωματείο, δηλαδή αν έχει εκλεγεί από τη γενική συνέλευση των μελών και αν το Διοικητικό Συμβούλιο έχει συνέλθει σε σώμα και έχει ορίσει τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των μελών.
- Η παράδοση των φορολογικών βιβλίων και στοιχείων δεν γίνεται στην οριστική διοίκηση του σωματείου αλλά στα μέλη της προσωρινής διοίκησης που έχει οριστεί με την απόφαση του Πρωτοδικείου με σκοπό να συγκαλέσει τη Γενική Συνέλευση και να γίνει εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου.
- Δεν εξετάζεται από το Πρωτοδικείο η ύπαρξη των ιδρυτικών μελών επειδή κάνε έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. Έχει παρατηρηθεί η αναγνώριση σωματείων με ανύπαρκτα ιδρυτικά μέλη μόνο με την προσκόμιση κατάστασης ονοματεπωνύμων εικονικών φυσικών προσώπων. Οι διαδικασίες διενεργούνται από ένα πρόσωπο το οποίο παρουσιάζεται στις δημόσιες υπηρεσίες ως εκπρόσωπος του σωματείου.
- Η εποπτεύουσα αρχή (Νομαρχία) δεν λαμβάνει γνώση ότι θεωρήθηκαν και παραδόθηκαν σε χρήση του σωματείου φορολογικά στοιχεία, ώστε να γίνει έλεγχος του επιδιωκόμενου σκοπού και στην περίπτωση της εκτροπής να ζητηθεί η διάλυση του σωματείου.
- Κατά την πρώτη θεώρηση φορολογικών στοιχείων, θεωρείται μεγάλος αριθμός και σε περίπτωση αλλαγής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου δεν παραδίδονται στη νέα διοίκηση τα αχρησιμοποίητα φορολογικά στοιχεία. Τα μέλη της διοίκησης μετακυλούν την ευθύνη και τις συνέπειες από το άτομό τους στο νομικό πρόσωπο.2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
-----------------------
* Τα Σωματεία διοργανώνουν στα πλαίσια της επιδίωξης του κοινωφελούς σκοπού τους διάφορες εκδηλώσεις, συνεστιάσεις, ομαδικές εκδρομές κ.λπ. και συμμετέχουν στις συναλλαγές ως καταναλωτές. Σ' αυτές τις περιπτώσεις, με την αιτιολογία εξοικονόμησης πόρων για την επίτευξη του
σκοπού τους δέχονται να καλύπτουν τους αντισυμβαλλόμενους με τη μη έκδοση φορολογικών στοιχείων ή την ανακριβή έκδοση και έτσι γίνονται κοινωνικοί σε μηχανισμούς φοροδιαφυγής ή φοροκλοπής.
* Οι σύλλογοι διοργανώνουν εκδηλώσεις σε κέντρα διασκέδασης ή μεγάλες αίθουσες ξενοδοχείων. Με την δικαιολογία του χαμηλού κατ' άτομο τιμήματος της προσκλήσεως, οι επιχειρηματίες διαπραγματεύονται και την απόκρυψη της συναλλαγής. Η ενέργεια αυτή γίνεται δεκτή από τη διοίκηση των σωματείων, επειδή πιστεύουν ότι έτσι εξοικονομούν χρήματα για την επίτευξη του σκοπού του. Σε άλλες περιπτώσεις εκδίδουν το τιμολόγιο στο όνομα του εκπροσώπου του συλλόγου, προκειμένου να καταχωρηθεί στα βιβλία και να παρουσιαστεί ως δαπάνη της ατομικής επιχείρησης με αποτέλεσμα την απόκρυψη των κερδών και τη μείωση της καταβολής του ΦΠΑ.
Το φαινόμενο έκδοσης φορολογικών στοιχείων στο όνομα του επιτηδευματία παρουσιάζεται έντονα στις τουριστικές επιχειρήσεις που μισθώνουν αυτοκίνητα για τις εκδρομές των μαθητών ή τις μεταφορές αυτών. Τα εκδιδόμενα φορολογικά παραστατικά εκδίδονται στο όνομα του επιτηδευματία που λειτουργεί το σχολείο, ενώ τη δαπάνη επιβαρύνεται ο σύλλογος γονέων του ιδιωτικού σχολείου. Πρόκειται για εικονικά τιμολόγια ως προς το πρόσωπο των συμβαλλομένων και ενδεχόμενα και ως προς το περιεχόμενο.
* Διενεργούνται οικονομικές εμπορικές πράξεις από φυσικά πρόσωπα για ίδιο όφελος, μετακυλώντας τις συνέπειες στο νομικό πρόσωπο του σωματείου. Εισπράττεται το αντίτιμο των αγαθών και υπηρεσιών, χωρίς να εκδίδουν και παραδίδουν φορολογικά στοιχεία στον πελάτη και αντί αυτού εκδίδουν αθεώρητη απόδειξη είσπραξης εισφοράς ή συνδρομής. Εφοδιάζουν τους πελάτες με ειδικές κάρτες ή ταυτόχρονες με το χαρακτηριστικό ότι είναι μέλη του Σωματείου.
Οι κάρτες και οι ταυτότητες είναι και αποδεικτικά στοιχεία της καταβολής του τμήματος από τον πελάτη. Η απόκτηση της κάρτας ή της ταυτότητας προϋποθέτει την προπληρωμή του τιμήματος Οικονομικές δραστηριότητες στις οποίες παρουσιάζεται το φαινόμενο αυτό είναι κατά το πλείστον:
*Διενεργούνται συναλλαγές με την έκδοση και λήψη εικονικών και πλαστών φορολογικών στοιχείων κυρίως στον τομέα των διαφημιστικών δραστηριοτήτων μεταξύ του σωματείου και των συνδεομένων επιχειρήσεων των μελών της διοίκησης. Ακολουθείται η εξής διαδικασία :
Τα Σωματεία εκδίδουν τιμολόγια με λήπτη την επιχείρηση του μέλους της διοίκησης με σκοπό την καταχώρηση στα βιβλία για αύξηση του ποσού του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ μείωσης του προς απόδοση φόρου και την μείωση των κερδών παρουσιάζοντας αυτά ως δαπάνη.
Από επιχείρηση του μέλους της διοίκησης (ατομικής ή εταιρικής μορφής), τα σωματεία λαμβάνουν τιμολόγια με περιεχόμενο αγορά αγαθών ή υπηρεσιών τα οποία τα εξοφλούν παρ' ότι το περιεχόμενο είναι εικονικό.
Η διαδικασία αυτή γίνεται για να μην αποκαλύπτεται η διανομή του αποτελέσματος από την εκμετάλλευση της δραστηριότητος του σωματείου.
-------------------------------------------------
Το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του συνεταιρίζεστε προστατεύει τη λειτουργία του σωματείου ως θεσμού αφιλοκερδούς κοινωνικής προσφοράς σε τομείς φιλανθρωπικούς, πολιτιστικούς, αθλητικούς, εκπαιδευτικούς, κλπ.Το σωματείο ως φορέας συλλογικής δράσης στη σύγχρονη κοινωνία της απομόνωσης συνιστά κοινωνικό κύτταρο που δραστηριοποιεί ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις σε θετικές κατευθύνσεις χωρίς το στοιχείο της οικονομικής εκμετάλλευσης. Επομένως δημιουργείται μια πρόσθετη υποχρέωση διαφύλαξης του θεσμού από κάθε προσπάθεια στρέβλωσης και μετατροπής του σε φορέα εκμετάλλευσης και αισχροκέρδειας. Το παρόν επιχειρησιακό σχέδιο ελέγχου των σωματείων στη στήριξη του υγιούς σωματείου με τον έλεγχο και την αποβολή από το χώρο εκείνων που εκμεταλλευόμενοι την κοινωνική ευαισθησία δραστηριοποιούνται και τα μετατρέπουν σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις για προσωπικό τους όφελος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
----------
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
---------------------------
Ι. ΕΝΝΟΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
-------------------
Το άρθρο 78 του Αστικού Κώδικα δίνει την έννοια του Σωματείου:
"Ένωση προσώπων επιδιώκουσα σκοπό μη κερδοσκοπικό αποκτά προσωπικότητα δια της εγγραφής εις το επί τούτου δημόσιο βιβλίο, τηρούμενο παρά τω Πρωτοδικείω της έδρας αυτού. Προς σύσταση σωματείου απαιτούνται είκοσι τουλάχιστον πρόσωπα".
Ισχύον δίκαιον περί σωματείων είναι οι διατάξεις των άρθρων 78 έως 107 του Αστικού Κώδικα, καθώς και οι γενικές διατάξεις των άρθρων 61 έως 77 του ΑΚ περί νομικών προσώπων. Ειδικοί νόμοι αναφέρονται στις επί μέρους κατηγορίες σωματείων, όπως:
α) ν. 1264/82 σχετικά με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων
β) ν. 1361/83 που αναφέρεται στις αγροτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις
γ) ν. 1712/87 αναφέρεται στις οργανώσεις των επαγγελματιών, εμπόρων και βιοτεχνών.
Οι διατάξεις περί σωματείων δεν εφαρμόζονται επί των διαφόρων τύπων εταιρειών, οι οποίες λειτουργούν με τις διατάξεις του εμπορικού νόμου.
Σκοπός μη κερδοσκοπικός
--------------------------
Πρόκειται για ουσιώδη προϋπόθεση διατυπωμένη με αρνητικό τρόπο, δηλαδή απαγορεύεται η επιδίωξη κέρδους. Η επιδίωξη κέρδους από το σύνολο (σωματείο) προς όφελος είτε του νομικού προσώπου, είτε των μελών δεν επιτρέπεται. Ενδεικτικά δύναται να είναι ο σκοπός, μορφωτικός, ψυχαγωγικός, φιλανθρωπικός, κοινωνικός, θρησκευτικός, πολιτικός, αθλητικός, πολιτιστικός κ.λπ.
Ο σκοπός δεν πρέπει να αντίκειται σε νόμο ή στα χρηστά ήθη (άρθρο 174 και 178 ΑΚ).
Οταν τηρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις η ένωση προσώπων αποκτά νομική προσωπικότητα μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης που διαπιστώνει τη συνδρομή τούτων και την εγγραφή στο ειδικό βιβλίο σωματείων που τηρείται στο Πρωτοδικείο της έδρας του σωματείου.
Για ορισμένα σωματεία προβλέπονται βάσει ειδικών νόμων πρόσθετες διατυπώσεις, όπως :
1. Για τα αθλητικά σωματεία η γνωμοδότηση της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.
2. Για τους κυνηγετικούς συλλόγους απαιτείται η προηγούμενη αναγνώρισή τους από το Υπουργείο Γεωργίας.
Περισσότερα σωματεία είναι δυνατόν να συνδέονται μεταξύ τους σε ένωση σωματείων. Οι ενώσεις διακρίνονται σε πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'
----------
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
-------------------------------------
Ι. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Κ.Β.Σ.
"Το Δημόσιο και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο μη επιτηδευματίας, οι επιτροπές και ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι ξένες αποστολές και οι διεθνείς οργανισμοί, υποχρεούνται μόνο στην έκδοση, υποβολή και διαφύλαξη των στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό".
Τα πρόσωπα αυτά, εκτός από το Δημόσιο, όταν ενεργούν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που υπάγονται στο φόρο προστιθεμένης αξίας (Φ.Π.Α.) θεωρούνται επιτηδευματίες μόνο για τη δραστηριότητα αυτή και έχουν τις υποχρεώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.Σύμφωνα με την διάταξη αυτή τα σωματεία έχουν υποχρέωση να εκδίδουν:
α) Για κάθε διακίνηση εμπορευσίμων ειδών, δηλαδή αγαθών που προορίζονται για πώληση, Δελτίο αποστολής θεωρημένο (άρθρο 11 παρ. 2 ΚΒΣ).
β) Φορολογικό στοιχείο για τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, όπως τιμολόγιο πώλησης και τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών.
γ) Τιμολόγιο αγοράς αγαθών και υπηρεσιών από πρόσωπα που αρνούνται να εκδώσουν ή εκδίδουν ανακριβώς.
δ) Εκδοση αποδείξεων επαγγελματικών δαπανών, άρθρο 15 Π.Δ. 186/92 ΚΒΣ, για τις αμοιβές που καταβάλλουν σε άτομα που δεν έχουν υποχρέωση να εκδώσουν φορολογικό στοιχείο αφού δεν είναι επιτηδευματίες. Σ' αυτή την περίπτωση έχουν την υποχρέωση της παρακράτησης και απόδοσης του
φόρου (15%) και του χαρτοσήμου (3,6%).
ε) Στις περιπτώσεις που ενεργούνται πράξεις υπαγόμενες στο ΦΠΑ θεωρούνται επιτηδευματίες και έχουν τις υποχρεώσεις του Π.Δ. 186/92 ΚΒΣ.
Η ένταξή τους στις διατάξεις του ΚΒΣ συνιστά και την υποχρέωση τήρησης φορολογικών βιβλίων.
II. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΦΠΑ
-------------------
1. Απαλλαγή από ΦΠΑ
-------------------
α. Σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 11 του ν. 2386/96 που αντικατέστησε την περ. ιστ' της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86, απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι πράξεις παροχής υπηρεσιών και οι στενά συνδεόμενες μ' αυτές παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούν προς τα μέλη τους, έναντι καταβολής συνδρομής τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με πολιτικούς, συνδικαλιστικούς, θρησκευτικούς, φιλοζωικούς ή εθνικούς σκοπούς για την επίτευξη των σκοπών αυτών, εφόσον δεν οδηγούν σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού.
β. Η παροχή υπηρεσιών από σωματεία ή ενώσεις προσώπων προς τα μέλη τους τα οποία ασκούν δραστηριότητα απαλλασσόμενη από το φόρο ή μη υποκείμενη σε φόρο, σύμφωνα με τη διάταξη της περ. 8 της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86 απαλλάσσεται από το φόρο. Προϋπόθεση της απαλλαγής είναι οι υπηρεσίες αυτές να είναι άμεσα αναγκαίες για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής και εφόσον παρέχονται έναντι συνεισφοράς στα κοινά έξοδα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι παρακάτω προϋποθέσεις :
- Παροχή υπηρεσιών από σωματεία προς τα μέλη τους.
Παράδειγμα :
1. Ενας κυνηγετικός σύλλογος έναντι μιας αμοιβής αναλαμβάνει έκδοση κυνηγετικών αδειών των μελών του.
2. Ενας Φιλοζωικός σύλλογος πραγματοποιεί ένα συνέδριο και εκδίδει ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για τις συζητήσεις του συνεδρίου και τις απόψεις των ομιλητών. Για την κάλυψη των δαπανών επιβάλλει στα μέλη του ένα χρηματικό ποσό ως δικαίωμα συμμετοχής. Οι υπηρεσίες που παρέχονται για την ενημέρωση των γιατρών και η παράδοση του ενημερωτικού φυλλαδίου απαλλάσσονται από το φόρο. Δεν απαλλάσσονται όμως οι τυχόν υπηρεσίες που θα δεχθεί ο σύλλογος για την πραγματοποίηση του συνεδρίου (μίσθωση μικροφωνικών εγκαταστάσεων κ.λπ.).
γ. Σύμφωνα με την περο. ιθ παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86 ΦΠΑ προβλέπεται απαλλαγή από το ΦΠΑ για παροχή υπηρεσιών και παράδοση αγαθών από νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με σκοπό την οικονομική ενίσχυση. Στην περίπτωση αυτή εξετάζονται τα πραγματικά
περιστατικά από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ, δηλαδή ο επιδιωκόμενος σκοπός και η νομότυπη σύσταση του σωματείου. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών 1030141/1349/393/ΠΟΛ 1071/Α0014 οι εκδηλώσεις αυτές δεν πρέπει να ξεπερνούν τις δύο
ανά έτος.
III. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΔΟΥ
---------------------------------------------
Με το άρθρο 55 του ν. 2065/1992 όπως κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 82 παρ. 2 του ν. 2238/1994 υπάρχει υποχρέωση κατάθεσης στη ΔΟΥ συμφωνητικού διενέργειας εκδηλώσεων σε κέντρα διασκέδασης, ξενοδοχεία, κλπ.
---
Οργανώσεις, σύλλογοι, σωματεία, ιδρύματα, οργανισμοί κ.λπ. όταν πραγματοποιούν, χορούς, συγκεντρώσεις, δεξιώσεις, έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν στην αρμόδια ΔΟΥ, που υπάγεται το κέντρο διασκέδασης ή το ξενοδοχείο, αίτηση στην οποία να επισυνάπτεται το συμφωνητικό με το κέντρο ή το ξενοδοχείο και να αναφέρεται ο σκοπός της εκδήλωσης, η επιβάρυνση κατ' άτομο και ο αριθμός των προσκλήσεων που θα εκδοθούν.
Εντός 5 ημερών από την πραγματοποίηση της εκδήλωσης υποχρεούνται να προσκομίσουν στην ΔΟΥ φωτοτυπία του τιμολογίου του κέντρου διασκέδασης ή του ξενοδοχείου.
Αν δεν τηρηθεί η ανωτέρω διαδικασία οι συνέπειες είναι σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 2523/1997 η επιβολή προστίμου από 200 μέχρι 1.800 ευρώ.
Με τη διαταγή του Υπουργείου Οικονομικών Πολ. 1015 ορίζονται τα παρακάτω :
α. Οι προϊστάμενοι των ΔΟΥ υποχρεώνονται αμέσως μετά την παραλαβή του συμφωνητικού να το κοινοποιούν με FAX στις αρμόδιες Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΣΔΟΕ.β. Οι προϊστάμενοι του ΣΔΟΕ να συγκροτούν συνεργεία για τη διενέργεια ελέγχου.
γ. Τα αποτελέσματα ελέγχου του ΣΔΟΕ να αποστέλλονται στην αρμόδια ΔΟΥ και να τηρείται ειδικός φάκελος με το συμφωνητικό και το τιμολόγιο της επιχείρησης ή τις τυχόν καταλογιστικές πράξεις για να υπάρχει δυνατότητα ελέγχουν από τον αρμόδιο επιθεωρητή.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'
----------
Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
Τα σωματεία συνδέονταν παραδοσιακά κατά κύριο λόγο με την επιδίωξη μη κερδοσκοπικών σκοπών. Τα ωφελήματα από τις δραστηριότητες τους ελαμβάνοντο από το κοινωνικό σύνολο. Σήμερα τα σωματεία συμμετέχουν στην παραγωγή και την οικονομία.
Οι εύκολες διαδικασίες σύστασης του σωματείου και η συνταγματικά προστατευόμενη προσωπικότητα αυτών είναι η αιτία που επιλέγεται ο θεσμός του σωματείου για άσκηση δραστηριότητος.
Στο όνομα του σωματείου οι φορολογικές υπηρεσίες έχουν "εμπιστευτεί" φορολογικά βιβλία και στοιχεία.
Το κράτος συμμετέχει στην επίτευξη του κοινωφελούς σκοπού των σωματείων, καταβάλλοντας σ' αυτά διάφορα χρηματικά ποσά είτε με τη μορφή της επιχορήγησης είτε της επιδότησης.
Τα κριτήρια για τις επιχορηγήσεις, κυρίως των ερασιτεχνικών αθλητικών σωματείων, είναι τυπικά. Κανένας έλεγχος δεν γίνεται για τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν. Η έλλειψη εποπτείας και γενικά ελέγχου, ευνοεί τη δημιουργία μηχανισμών διανομής του αποτελέσματος στο κατ' ιδίαν μέλη του Σωματείου.
Δεν υπάρχουν στοιχεία συγκεκριμένα για τα σωματεία που ασκούν οικονομική δραστηριότητα. Με εμπειρικό τρόπο υπολογίζεται ότι το πλήθος των σωματείων που έχουν λάβει ΑΦΜ και επίσημα δηλώνουν ότι θα ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα είναι 12.000 περίπου. Αξιοποιώντας τα στοιχεία του μητρώου του Πρωτοδικείου παρατηρείται η σύσταση σωματείων με σκοπό που εύκολα εκτρέπεται σε οικονομικό. Η ωφέλεια που προκύπτει από την οικονομική δραστηριότητα με έμμεσο τρόπο διανέμεται στα μέλη του Σωματείου.
ΕΚΤΡΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
----------------------------------------
Από δειγματοληπτική έρευνα που έγινε διαπιστώθηκε ότι γίνεται σύσταση σωματείων και αστικών εταιρειών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αντί εταιρειών του εμπορικού νόμου (Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ, ΑΕ). Η διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις αυτές, καθώς και ορισμένα εξωτερικά γνωρίσματα, φαίνονται από την μελέτη - ανάλυση του περιεχομένου των συστατικών εγγράφων (καταστατικών) :
- Κατατίθεται το καταστατικό του σωματείου στη ΔΟΥ - Τμήμα ΦΠΑ και στη συνέχεια δημοσιεύεται στο Πρωτοδικείο, αντί να κατατεθεί στο Πρωτοδικείο για να εκδοθεί απόφαση αναγνώρισης σωματείου.
- Συστήνεται αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, αλλά προβλέπεται στο καταστατικό μηχανισμός διανομής της ωφέλειας στα μέλη, με το να συμβάλλονται αυτά με το νομικό πρόσωπο της εταιρείας με συμβάσεις έργου ή συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας. Επίσης η ωφέλεια διανέμεται στα μέλη με την μορφή εκτάκτου βοηθήματος ή χορήγησης βραβείων.
- Κατατίθεται καταστατικό σύστασης αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας για να αποκτήσει νομική προσωπικότητα, ενώ ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι εμπορικός, π.χ. σύσταση Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας από πέντε καλλιτέχνες με σκοπό την οργάνωση συναυλιών. Στην πραγματικότητα πρόκειται για εμπορική εταιρεία που επιδιώκει το κέρδος και τη διανομή αυτού στα μέλη.
- Στο καταστατικό του σωματείου περιλαμβάνονται όροι των εταιρειών του εμπορικού νόμου π.χ. αντί να ορίζεται διοικητικό συμβούλιο από τη συνέλευση των μελών, ορίζεται διαχειριστής του σωματείου ένα από τα ιδρυτικά μέλη.
Αντίστροφα καταστατικά εταιρειών του εμπορικού νόμου πολλές φορές περιέχουν στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα σωματεία, όπως :
Καταστατικό εταιρείας περιλαμβάνει άρθρο που επιτρέπει την ελεύθερη είσοδο ή έξοδο των μελών, χωρίς τροποποίηση του καταστατικού.
Ως κεφάλαιο εταιρείας ορίζεται η συνδρομή των μελών γενικά και αόριστα, αντί να οριστεί το ποσό και να βεβαιωθεί η καταβολή του στο ταμείο της εταιρείας.
Οι πλέον συνήθεις περιπτώσεις εκτροπής εκδηλώνονται στις παρακάτω περιπτώσεις :
1. Οι λέσχες ψυχαγωγίας. Μετατρέπονται σε καφέ μπαρ, καφετέρειες, αίθουσες μπιλιάρδων, κ.λπ.
2. Οι εγκαταστάσεις για την ανάπτυξη του αθλητισμού. Μετατρέπονται σε γυμναστήρια, αίθουσες αδυνατίσματος, αίθουσες σκοποβολής και εμπορίας ειδών, όπως ενδυμάτων, ειδών διατροφής κ.λπ.
3. Τα ΦΙΛΟΖΩΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ……… Εκτρέπονται σε κτηνιατρεία.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
1. ΑΙΤΙΕΣ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
-------------------
- Οι ΔΟΥ χορηγούν ΑΦΜ και θεωρούν βιβλία και στοιχεία στα σωματεία (συλλόγους) χωρίς να εξετάζουν εάν έχουν επικυρωθεί τα βιβλία από την εποπτεύουσα δημόσια αρχή (Νομαρχία).
- Δεν γίνεται έλεγχος σκοπιμότητας για τον επιδιωκόμενο σκοπό πριν θεωρηθούν τα φορολογικά βιβλία και στοιχεία, ικανοποιείται χωρίς έλεγχο κάθε αίτηση θεώρησης φορολογικών βιβλίων και στοιχείων. Αποτέλεσμα της έλλειψης ελέγχου σκοπιμότητας είναι να θεωρούνται φορολογικά βιβλία και στοιχεία και σε σωματεία που ο σκοπός τους αντιβαίνει στο νόμο και είναι αντίθετος προς τα χρηστά ήθη π.χ. αναγνωρίστηκε σωματείο φίλων κοκορομαχίας και μονομαχίας σκύλων στην πραγματικότητα οργάνωση και λειτουργία επιχείρησης παρανόμων στοιχημάτων.
- Δεν εξακριβώνονται τα στοιχεία ταυτότητος του προσώπου που συναλλάσσεται στη ΔΟΥ για τη θεώρηση των στοιχείων και δεν εξετάζεται αν αυτό νομιμοποιείται να εκπροσωπεί το σωματείο, δηλαδή αν έχει εκλεγεί από τη γενική συνέλευση των μελών και αν το Διοικητικό Συμβούλιο έχει συνέλθει σε σώμα και έχει ορίσει τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των μελών.
- Η παράδοση των φορολογικών βιβλίων και στοιχείων δεν γίνεται στην οριστική διοίκηση του σωματείου αλλά στα μέλη της προσωρινής διοίκησης που έχει οριστεί με την απόφαση του Πρωτοδικείου με σκοπό να συγκαλέσει τη Γενική Συνέλευση και να γίνει εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου.
- Δεν εξετάζεται από το Πρωτοδικείο η ύπαρξη των ιδρυτικών μελών επειδή κάνε έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. Έχει παρατηρηθεί η αναγνώριση σωματείων με ανύπαρκτα ιδρυτικά μέλη μόνο με την προσκόμιση κατάστασης ονοματεπωνύμων εικονικών φυσικών προσώπων. Οι διαδικασίες διενεργούνται από ένα πρόσωπο το οποίο παρουσιάζεται στις δημόσιες υπηρεσίες ως εκπρόσωπος του σωματείου.
- Η εποπτεύουσα αρχή (Νομαρχία) δεν λαμβάνει γνώση ότι θεωρήθηκαν και παραδόθηκαν σε χρήση του σωματείου φορολογικά στοιχεία, ώστε να γίνει έλεγχος του επιδιωκόμενου σκοπού και στην περίπτωση της εκτροπής να ζητηθεί η διάλυση του σωματείου.
- Κατά την πρώτη θεώρηση φορολογικών στοιχείων, θεωρείται μεγάλος αριθμός και σε περίπτωση αλλαγής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου δεν παραδίδονται στη νέα διοίκηση τα αχρησιμοποίητα φορολογικά στοιχεία. Τα μέλη της διοίκησης μετακυλούν την ευθύνη και τις συνέπειες από το άτομό τους στο νομικό πρόσωπο.2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ
-----------------------
* Τα Σωματεία διοργανώνουν στα πλαίσια της επιδίωξης του κοινωφελούς σκοπού τους διάφορες εκδηλώσεις, συνεστιάσεις, ομαδικές εκδρομές κ.λπ. και συμμετέχουν στις συναλλαγές ως καταναλωτές. Σ' αυτές τις περιπτώσεις, με την αιτιολογία εξοικονόμησης πόρων για την επίτευξη του
σκοπού τους δέχονται να καλύπτουν τους αντισυμβαλλόμενους με τη μη έκδοση φορολογικών στοιχείων ή την ανακριβή έκδοση και έτσι γίνονται κοινωνικοί σε μηχανισμούς φοροδιαφυγής ή φοροκλοπής.
* Οι σύλλογοι διοργανώνουν εκδηλώσεις σε κέντρα διασκέδασης ή μεγάλες αίθουσες ξενοδοχείων. Με την δικαιολογία του χαμηλού κατ' άτομο τιμήματος της προσκλήσεως, οι επιχειρηματίες διαπραγματεύονται και την απόκρυψη της συναλλαγής. Η ενέργεια αυτή γίνεται δεκτή από τη διοίκηση των σωματείων, επειδή πιστεύουν ότι έτσι εξοικονομούν χρήματα για την επίτευξη του σκοπού του. Σε άλλες περιπτώσεις εκδίδουν το τιμολόγιο στο όνομα του εκπροσώπου του συλλόγου, προκειμένου να καταχωρηθεί στα βιβλία και να παρουσιαστεί ως δαπάνη της ατομικής επιχείρησης με αποτέλεσμα την απόκρυψη των κερδών και τη μείωση της καταβολής του ΦΠΑ.
Το φαινόμενο έκδοσης φορολογικών στοιχείων στο όνομα του επιτηδευματία παρουσιάζεται έντονα στις τουριστικές επιχειρήσεις που μισθώνουν αυτοκίνητα για τις εκδρομές των μαθητών ή τις μεταφορές αυτών. Τα εκδιδόμενα φορολογικά παραστατικά εκδίδονται στο όνομα του επιτηδευματία που λειτουργεί το σχολείο, ενώ τη δαπάνη επιβαρύνεται ο σύλλογος γονέων του ιδιωτικού σχολείου. Πρόκειται για εικονικά τιμολόγια ως προς το πρόσωπο των συμβαλλομένων και ενδεχόμενα και ως προς το περιεχόμενο.
* Διενεργούνται οικονομικές εμπορικές πράξεις από φυσικά πρόσωπα για ίδιο όφελος, μετακυλώντας τις συνέπειες στο νομικό πρόσωπο του σωματείου. Εισπράττεται το αντίτιμο των αγαθών και υπηρεσιών, χωρίς να εκδίδουν και παραδίδουν φορολογικά στοιχεία στον πελάτη και αντί αυτού εκδίδουν αθεώρητη απόδειξη είσπραξης εισφοράς ή συνδρομής. Εφοδιάζουν τους πελάτες με ειδικές κάρτες ή ταυτόχρονες με το χαρακτηριστικό ότι είναι μέλη του Σωματείου.
Οι κάρτες και οι ταυτότητες είναι και αποδεικτικά στοιχεία της καταβολής του τμήματος από τον πελάτη. Η απόκτηση της κάρτας ή της ταυτότητας προϋποθέτει την προπληρωμή του τιμήματος Οικονομικές δραστηριότητες στις οποίες παρουσιάζεται το φαινόμενο αυτό είναι κατά το πλείστον:
*Διενεργούνται συναλλαγές με την έκδοση και λήψη εικονικών και πλαστών φορολογικών στοιχείων κυρίως στον τομέα των διαφημιστικών δραστηριοτήτων μεταξύ του σωματείου και των συνδεομένων επιχειρήσεων των μελών της διοίκησης. Ακολουθείται η εξής διαδικασία :
Τα Σωματεία εκδίδουν τιμολόγια με λήπτη την επιχείρηση του μέλους της διοίκησης με σκοπό την καταχώρηση στα βιβλία για αύξηση του ποσού του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ μείωσης του προς απόδοση φόρου και την μείωση των κερδών παρουσιάζοντας αυτά ως δαπάνη.
Από επιχείρηση του μέλους της διοίκησης (ατομικής ή εταιρικής μορφής), τα σωματεία λαμβάνουν τιμολόγια με περιεχόμενο αγορά αγαθών ή υπηρεσιών τα οποία τα εξοφλούν παρ' ότι το περιεχόμενο είναι εικονικό.
Η διαδικασία αυτή γίνεται για να μην αποκαλύπτεται η διανομή του αποτελέσματος από την εκμετάλλευση της δραστηριότητος του σωματείου.