Σε απάντηση της ερώτησης (Αρ. Πρωτ.17366/7.4.09) που κατατέθηκε από τον Βουλευτή Περιφέρειας Αττικής, Βασίλη Οικονόμου, αναφορικά με την πλημμελή διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων στην Αττική, ο Υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κ. Στ. Καλογιάννης, μας πληροφορεί ότι «Ο τρόπος διαχείρισης των ιατρικών αποβλήτων (ΙΑ) εντός των υγειονομικών μονάδων (Υ.Μ.), κρατικών ή ιδιωτικών, πρέπει να είναι σύμφωνος με τον εγκεκριμένο «Εσωτερικό Κανονισμό Διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων » της Υ.Μ., ο οποίος προβλέπεται στην ΚΥΑ 37591/2031/2003 (ΦΕΚ 1419/Β) και αναφέρεται στη λήψη συγκεκριμένων ενεργειών, μέτρων, όρων και περιορισμών, σχεδίου έκτακτης ανάγκης και άλλων μέτρων ασφαλείας, εξειδικεύοντας για κάθε Υ.Μ. τις απαιτήσεις της ανωτέρω ΚΥΑ..
Η διάθεση ΙΑ στους υφισταμένους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων (ΧΥΤΑ) επιτρέπεται μόνο για τα ΙΑ αστικού χαρακτήρα και για τα ΙΑ μολυσματικού χαρακτήρα που έχουν αποστειρωθεί και προσομοιάζουν με τα οικιακά απόβλητα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της προαναφερόμενης ΚΥΑ.
Αρμόδιες Υπηρεσίες για τον έλεγχο τήρησης των προβλεπόμενων από την ισχύουσα νομοθεσία είναι οι ελεγκτές περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ, οι αντίστοιχοι ελεγκτές του Υπουργείου Υγείας, καθώς και οι αρμόδιες Νομαρχιακές/ Περιφερειακές υπηρεσίες. Η παράβαση των διατάξεων της ΚΥΑ 37591/2031/2003 επισύρει ποινικές, αστικές και διοικητικές κυρώσεις (άρθρο 15).
Σε περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας (συμπεριλαμβανομένης και της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων), η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)/ΥΠΕΧΩΔΕ εισηγείται αρμοδίως την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, ενώ αντίγραφα των φακέλων των υποθέσεων αποστέλλονται στους αρμόδιους εισαγγελείς.
Προκειμένου να αντιμετωπισθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και συνολικά το θέμα
της διαχείρισης των ΙΑ, το ΥΠΕΧΩΔΕ προέβη σε ανάθεση έργου, με τίτλο «Εθνικός
Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων από εγκαταστάσεις στον τομέα της Υγείας».
Το εν λόγω έργο ολοκληρώνεται. Από το συγκεκριμένο έργο θα προκύψουν μεταξύ
άλλων, προτάσεις για:
Νέο πλαίσιο διαχείρισης των ΙΑ, προς αντικατάσταση του ήδη υφιστάμενου, το οποίο απαιτείται να βελτιωθεί
Τεχνικές Προδιαγραφές διαχείρισης των ΙΑ, οι οποίες θα αποτελέσουν τον οδηγό σύμφωνα με τον οποίο θα γίνεται στο εξής η διαχείριση (συλλογή, αποθήκευση, μεταφορά, επεξεργασία, τελική διάθεση) των αποβλήτων αυτών, κατά τρόπο ώστε να μην αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Τέλος, αντίγραφο της Ερώτησης διαβιβάζεται στα συναρμόδια για το θέμα Υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών», ενώ παράλληλα ο Υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Θ. Νάκος, μας αναφέρει ότι «Σύμφωνα με σχετικά έγγραφα που απεστάλησαν από την Περιφέρεια Αττικής, σας πληροφορούμε ότι: οι αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δυτικής Αττικής δεν έχουν λάβει γνώση συγκεκριμένων περιστατικών και μετά από έλεγχο των αρχείων τους δεν διαπιστώθηκε τα τελευταία χρόνια η επιβολή κυρώσεων για παραβάσεις που αφορούν παράνομη απόθεση νοσοκομειακών επικίνδυνων αποβλήτων στο ΧΥΤΑ φυλής. Στους ελέγχους που έχουν γίνει στο παρελθόν από τον αρμόδιο για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής ΕΣΔΚΝΑ, αλλά και σχετικά πρόσφατα, έχει διαπιστωθεί ότι γίνεται ανάμιξη επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων με τα κοινά οικιακά απορρίμματα τα οποία καταλήγουν στο ΧΥΤΑ. Ο έλεγχος των εισερχόμενων φορτίων απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ τα οποία μεταφέρονται με τα Δημοτικά απορριμματοφόρα είναι όμως δυσχερής».
Βλέπουμε κατόπιν των απαντήσεων που λάβαμε ότι προκλητικά αγνοούν να απαντήσουν στα μείζονα ζητήματα που θίγουμε στην ερώτηση μας. Ο Υφυπουργός Εσωτερικών, μας εξηγεί με τον δικό του τρόπο ότι ουσιαστικά δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του η διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων ενώ γενικότερα δε μας καλύπτει καθόλου η απάντηση του αφού δεν μπαίνει στην διαδικασία να μας εξηγήσει γιατί συνεχίζει να κωφεύει το Υπουργείο στα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούνται από τον υπάρχοντα Περιφερειακό Σχεδιασμό διαχείρισης των απορριμμάτων συμπεριλαμβανομένων και των ιατρικών αποβλήτων στην Αττική. Πετάει το μπαλάκι στον ΕΣΔΚΝΑ ως αρμόδιο φορέα επιβεβαιώνοντας το πρόβλημα αλλά σπεύδει να τον δικαιολογήσει υποστηρίζοντας ότι ο έλεγχος των εισερχόμενων φορτίων είναι δυσχερής!!! Κοινώς μας λέει ότι δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί αυτή η κατάσταση και επομένως δεν γίνεται καμία προσπάθεια επί αυτού!!
Όσον αφορά την απάντηση του Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ, το μόνο που μπορούμε να δηλώσουμε με μια απλή ανάγνωση της είναι ότι ο κ. Υφυπουργός μάλλον ζει κάπου αλλού, σε κάποιον δικό του εικονικό κόσμο, αφού τα όσα μας λέει δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. Εμείς ρωτήσαμε τον Υπουργό αν ξέρει γιατί δεν τηρούνται οι όροι των σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων και με ποιες ενέργειες σκοπεύει να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή που είναι κίνδυνος για το περιβάλλον και την Δημόσια Υγεία. Ο κ. Υφυπουργός όμως μας παραθέτει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο που υπάρχει – το οποίο ήδη γνωρίζαμε!! – καθώς επίσης και κάποιον μελλοντικό σχεδιασμό και προγραμματισμό χωρίς να μας τον αναλύει ουσιαστικά και χωρίς να μας δίνει καμία απάντηση στα ερωτήματά μας! Περιμέναμε να ενημερωθούμε από την Κυβέρνηση αν έχει εικόνα και εποπτεία για τα καταγγελλόμενα!! Η Κυβέρνηση όμως, όπως φαίνεται, προτιμά να αδιαφορεί για τις καταγγελίες μας, λειτουργώντας εις βάρος του περιβάλλοντος και των πολιτών αφού η υπεκφυγή των Υπουργών να μας δώσουν καθαρές και επί της ουσίας απαντήσεις, αρκεί για να δώσει το μήνυμα στους πολίτες που βιώνουν καθημερινά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας ότι δεν θα πρέπει να περιμένουν τίποτα το θετικό από την συγκεκριμένη Κυβέρνηση.
Οι απαντήσεις αυτές επιπλέον, δείχνουν πως η ίδια η κυβέρνηση συνεχίζει να εθελοτυφλεί και επομένως κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την μελλοντική πορεία των πραγμάτων. Καλό θα ήταν να παραδεχθεί πριν είναι αργά η κυβέρνηση την αδυναμία της για την διαχείριση του θέματος και να αποφασίσει ότι πρέπει να λάβει νέες αποφάσεις! Το περιβάλλον και η Δημόσια Υγεία είναι υποθέσεις όλων μας και υποχρεούται η κυβέρνηση να παίρνει αποφάσεις έστω και αν είναι επώδυνες.
Ο Βουλευτής Περιφέρειας Αττικής και μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Βασίλης Οικονόμου, θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις αναφορικά με το θέμα αυτό και θα επανέλθει, τονίζοντας την ανάγκη για περιβαλλοντική ισορροπία ειδικά στην Περιφέρεια της Αττικής, η οποία επιβαρύνεται συνεχώς καθώς επίσης και την ανάγκη για αναβάθμιση ενός προνοιακού και κοινωνικού κράτους που θα διασφαλίζει ως ανώτατη αρχή την δημόσια υγεία των πολιτών του.
Η διάθεση ΙΑ στους υφισταμένους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων (ΧΥΤΑ) επιτρέπεται μόνο για τα ΙΑ αστικού χαρακτήρα και για τα ΙΑ μολυσματικού χαρακτήρα που έχουν αποστειρωθεί και προσομοιάζουν με τα οικιακά απόβλητα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της προαναφερόμενης ΚΥΑ.
Αρμόδιες Υπηρεσίες για τον έλεγχο τήρησης των προβλεπόμενων από την ισχύουσα νομοθεσία είναι οι ελεγκτές περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ, οι αντίστοιχοι ελεγκτές του Υπουργείου Υγείας, καθώς και οι αρμόδιες Νομαρχιακές/ Περιφερειακές υπηρεσίες. Η παράβαση των διατάξεων της ΚΥΑ 37591/2031/2003 επισύρει ποινικές, αστικές και διοικητικές κυρώσεις (άρθρο 15).
Σε περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας (συμπεριλαμβανομένης και της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων), η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)/ΥΠΕΧΩΔΕ εισηγείται αρμοδίως την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, ενώ αντίγραφα των φακέλων των υποθέσεων αποστέλλονται στους αρμόδιους εισαγγελείς.
Προκειμένου να αντιμετωπισθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και συνολικά το θέμα
της διαχείρισης των ΙΑ, το ΥΠΕΧΩΔΕ προέβη σε ανάθεση έργου, με τίτλο «Εθνικός
Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων από εγκαταστάσεις στον τομέα της Υγείας».
Το εν λόγω έργο ολοκληρώνεται. Από το συγκεκριμένο έργο θα προκύψουν μεταξύ
άλλων, προτάσεις για:
Νέο πλαίσιο διαχείρισης των ΙΑ, προς αντικατάσταση του ήδη υφιστάμενου, το οποίο απαιτείται να βελτιωθεί
Τεχνικές Προδιαγραφές διαχείρισης των ΙΑ, οι οποίες θα αποτελέσουν τον οδηγό σύμφωνα με τον οποίο θα γίνεται στο εξής η διαχείριση (συλλογή, αποθήκευση, μεταφορά, επεξεργασία, τελική διάθεση) των αποβλήτων αυτών, κατά τρόπο ώστε να μην αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Τέλος, αντίγραφο της Ερώτησης διαβιβάζεται στα συναρμόδια για το θέμα Υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών», ενώ παράλληλα ο Υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Θ. Νάκος, μας αναφέρει ότι «Σύμφωνα με σχετικά έγγραφα που απεστάλησαν από την Περιφέρεια Αττικής, σας πληροφορούμε ότι: οι αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δυτικής Αττικής δεν έχουν λάβει γνώση συγκεκριμένων περιστατικών και μετά από έλεγχο των αρχείων τους δεν διαπιστώθηκε τα τελευταία χρόνια η επιβολή κυρώσεων για παραβάσεις που αφορούν παράνομη απόθεση νοσοκομειακών επικίνδυνων αποβλήτων στο ΧΥΤΑ φυλής. Στους ελέγχους που έχουν γίνει στο παρελθόν από τον αρμόδιο για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής ΕΣΔΚΝΑ, αλλά και σχετικά πρόσφατα, έχει διαπιστωθεί ότι γίνεται ανάμιξη επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων με τα κοινά οικιακά απορρίμματα τα οποία καταλήγουν στο ΧΥΤΑ. Ο έλεγχος των εισερχόμενων φορτίων απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ τα οποία μεταφέρονται με τα Δημοτικά απορριμματοφόρα είναι όμως δυσχερής».
Βλέπουμε κατόπιν των απαντήσεων που λάβαμε ότι προκλητικά αγνοούν να απαντήσουν στα μείζονα ζητήματα που θίγουμε στην ερώτηση μας. Ο Υφυπουργός Εσωτερικών, μας εξηγεί με τον δικό του τρόπο ότι ουσιαστικά δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του η διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων ενώ γενικότερα δε μας καλύπτει καθόλου η απάντηση του αφού δεν μπαίνει στην διαδικασία να μας εξηγήσει γιατί συνεχίζει να κωφεύει το Υπουργείο στα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούνται από τον υπάρχοντα Περιφερειακό Σχεδιασμό διαχείρισης των απορριμμάτων συμπεριλαμβανομένων και των ιατρικών αποβλήτων στην Αττική. Πετάει το μπαλάκι στον ΕΣΔΚΝΑ ως αρμόδιο φορέα επιβεβαιώνοντας το πρόβλημα αλλά σπεύδει να τον δικαιολογήσει υποστηρίζοντας ότι ο έλεγχος των εισερχόμενων φορτίων είναι δυσχερής!!! Κοινώς μας λέει ότι δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί αυτή η κατάσταση και επομένως δεν γίνεται καμία προσπάθεια επί αυτού!!
Όσον αφορά την απάντηση του Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ, το μόνο που μπορούμε να δηλώσουμε με μια απλή ανάγνωση της είναι ότι ο κ. Υφυπουργός μάλλον ζει κάπου αλλού, σε κάποιον δικό του εικονικό κόσμο, αφού τα όσα μας λέει δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. Εμείς ρωτήσαμε τον Υπουργό αν ξέρει γιατί δεν τηρούνται οι όροι των σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων και με ποιες ενέργειες σκοπεύει να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή που είναι κίνδυνος για το περιβάλλον και την Δημόσια Υγεία. Ο κ. Υφυπουργός όμως μας παραθέτει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο που υπάρχει – το οποίο ήδη γνωρίζαμε!! – καθώς επίσης και κάποιον μελλοντικό σχεδιασμό και προγραμματισμό χωρίς να μας τον αναλύει ουσιαστικά και χωρίς να μας δίνει καμία απάντηση στα ερωτήματά μας! Περιμέναμε να ενημερωθούμε από την Κυβέρνηση αν έχει εικόνα και εποπτεία για τα καταγγελλόμενα!! Η Κυβέρνηση όμως, όπως φαίνεται, προτιμά να αδιαφορεί για τις καταγγελίες μας, λειτουργώντας εις βάρος του περιβάλλοντος και των πολιτών αφού η υπεκφυγή των Υπουργών να μας δώσουν καθαρές και επί της ουσίας απαντήσεις, αρκεί για να δώσει το μήνυμα στους πολίτες που βιώνουν καθημερινά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας ότι δεν θα πρέπει να περιμένουν τίποτα το θετικό από την συγκεκριμένη Κυβέρνηση.
Οι απαντήσεις αυτές επιπλέον, δείχνουν πως η ίδια η κυβέρνηση συνεχίζει να εθελοτυφλεί και επομένως κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την μελλοντική πορεία των πραγμάτων. Καλό θα ήταν να παραδεχθεί πριν είναι αργά η κυβέρνηση την αδυναμία της για την διαχείριση του θέματος και να αποφασίσει ότι πρέπει να λάβει νέες αποφάσεις! Το περιβάλλον και η Δημόσια Υγεία είναι υποθέσεις όλων μας και υποχρεούται η κυβέρνηση να παίρνει αποφάσεις έστω και αν είναι επώδυνες.
Ο Βουλευτής Περιφέρειας Αττικής και μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Βασίλης Οικονόμου, θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις αναφορικά με το θέμα αυτό και θα επανέλθει, τονίζοντας την ανάγκη για περιβαλλοντική ισορροπία ειδικά στην Περιφέρεια της Αττικής, η οποία επιβαρύνεται συνεχώς καθώς επίσης και την ανάγκη για αναβάθμιση ενός προνοιακού και κοινωνικού κράτους που θα διασφαλίζει ως ανώτατη αρχή την δημόσια υγεία των πολιτών του.